ВОДОЗАФАТИ
Зафатот на вода е дел од електраната, која има улога да проектираната количина на вода и инсталираниот проток од реката, да го собере. Друга функција е тоа што од водата отстранува сè што ќе им наштети на цевките и турбината, првенствено повлечени наноси, суспендиран талог, мраз и сите лебдечки предмети што ги носи водата.
Во пракса се случувало да од лошо дизајнирани водозафати да предизвика оштетување на цевоводот и турбината. Трошоците за поправка и застојот во такви случаи можат да бидат повисоки и од цената на самиот водозафат.
Постојат неколку видови на водозафати, но ке стане збор само оние кои се од наш интерес, особено за водозафат во самото речното корито.
Да се формира водозафат треба да се прегради реката со ниска бариера, обично во висина од 2 метра. Тоа е обично е бетонска бариера што создава застој за притисок на коритото. Бариерата треба да им овозможи непречен премин на мали и големи вода.
Тиролски тип на водозафат често се користи за вода во реките, кои се планински. Поставени се на дното на речното корито, како бетонска структура со хоризонтална решетка преку која поминуваат влечените наноси. Составен дел на ваков водозафат е и таложница за песок, која е направена за да го собери суспендираниот талог од водата. Можат да се појават проблеми во работата од ваквите водозафати и затоа треба постојан надзор.
Водозафат Коанда е комбинација на профилирани бетонски праг со челичена решетка. Таа е погодна за акумулирање на вода, каде што треба да се отстранат сите талози што се поголеми од 1 мм. нема подвижни делови и е многу погодна за планински реки, каде што имаат ниски температури во текот на зимата. Работниот капацитет е од 100 литри / сек и до 3000 литри во секунда.
Принцип на работа – Коанда ефектот
Страничениот водозафат обично е ставен на брегот на реката непосредно од браната. Тоа се користи за зафаќање на повисоки количина на вода. Ако поврзан со цевоводот, во продолжение се гради таложница. Примарна задача е да се спречи влегувањето на влечениот нанос.
Странични водозафат пред прагот со браната
Страничен водозафат – само затворчки довод на вода во страна на влезот на каналот.
Водозафат на браната и тука мислиме на мали брани, најчесто се користи за зафаќање на големи количини на вода (неколку м3/сек).
Составен дел од постапката се решетки, уред за чистење решетки, сврзувачки елементи и комори вода.
Водозафат на мала брана.
Водозафат и стаза за риби.